Teoria i metodyka wspomagania rozwoju psychospołecznego dzieci i młodzieży 1100-P-PW35TRP-SP
Wykład (WYK)
Semestr zimowy 2018/19
Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)
| Liczba godzin: | 15 |
| Limit miejsc: | (brak limitu) |
| Zaliczenie: | Egzamin |
| Literatura uzupelniająca: | Goldsmiths A. R., Killen M., A (2015). Developmental Science Approach to Reducing Prejudice and Social Exclusion: Intergroup Processes, Social-Cognitive Development, and Moral Reasoning, "Social Issues and Policy Review", Vol. 9, No. 1, pp. 121--154. Tekst dostępny za pośrednictwem baz elektronicznych Biblioteki UKW. Greene R. W., Ablon J.S. (2008). Terapia dzieci impulsywnych. Model rozwiązywania problemów przez współdziałanie, tłum. M. Stasińska, Kraków: Wydawnictwo UJ. Grochulska J. (1992). Wspomaganie rozwoju społecznego dziecka, Wrocław–Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Os-solińskich, Wydawnictwo PAN. Jensen E. (2013). HOW Poverty Affects Classroom Engagement, "Educational Leadership", Vol. 70 Issue 8, p 24-30. http://www.ascd.org/publications/educational-leadership/may13/vol70/num08/How-Poverty-Affects-Classroom-Engagement.aspx Przewłocka J. (2015). Klimat szkoły i jego znaczenie dla funkcjonowania uczniów w szkole. Raport o stanie badań, Analizy IBE/8/2015, Warszawa: IBE, http://produkty.ibe.edu.pl/docs/inne/ibe-analizy-08-2015-klimat-szkoly.pdf Seligman M. P. (1997). Optymistyczne dziecko, tłum. A. Jankowski, Poznań: Media Rodzina. Zabłocka M. (2012). Zrozumieć nieśmiałość. Aspekty diagnostyczne i terapeutyczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, rozdz. 5. |
| Metody dydaktyczne: | metody kooperatywne wykład kursowy zajęcia realizowane innymi metodami |
| Metody dydaktyczne - inne: | Wykorzystywanie technologii informacyjnej: przygotowywanie prezentacji multimedialnych z pytaniami zachęcającymi do refleksji i porządkowania wiedzy, udostępnienie ich studentom. Kierowanie analizą praktyk wspomagania rozwoju psychospołecznego prowadzoną przez studentów w małych grupach na podstawie materiałów udostępnionych przez prowadzącego wykład. Zlecanie studentom zadań wymagających zastosowania specjalistycznej wiedzy naukowej do rozwiązywania hipotetycznych problemów występujących w praktyce (projektowanie interwencji pedagogicznej dotyczącej warunków rozwoju psychospołecznego dzieci z określonymi trudnościami w funkcjonowaniu psychospołecznym). |
| Literatura: |
Brzezińska A. I. Matejczuk J., Nowotnik A. (2012). Wspomaganie rozwoju dzieci w wieku od 5 do 7 lat a ich gotowość do radzenia sobie z wyzwaniami szkoły, "Edukacja", 1(117), s. 7-22. http://old.ko.poznan.pl/pub/ftp/kazdy_jest_wychowawca/12-1-1-brzezinska-i-in-wspomaganie-rozwoju-dzieci.pdf Deptuła M. (2013) Odrzucenie rówieśnicze. Profilaktyka i terapia. Warszawa: WN PWN, rozdz. 4; 5; 8. Deptuła M., Borsich Sz. (2017) „Niebieskoocy” w naszej szkole – przezwyciężanie stereotypów drogą do tworzenia uczniom lepszych warunków rozwoju w klasie szkolnej „Studia Edukacyjne”, 46, 153-168. https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/23707/1/SE%2046%202017_Maria_Deptula_Szymon_Borsich.pdf Deptuła M., Potorska A., Borsich Sz. (2018). Wczesna profilaktyka problemów w rozwoju psychospołecznym i ryzykownych zachowań dzieci i młodzieży, Warszawa: PWN, rozdz. 3-4. wersja elektroniczna dostępna od listopada w Repozytorium UKW. Dolata R., Grygiel P., Jankowska D. M., Jarnutowska E., Jasińska-Maciążek A., Karwowski M., Modzelewski M.,Pisarek J. (2015). Szkolne pytania. Wyniki badań nad efektywnością nauczania w klasach IV – VI. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych. Interwencja Edukacyjna „Bliżej”, strona projektu: https://www.swps.pl/nauka-i-badania/granty/interwencja-edukacyjna-blizej https://www.swps.pl/nauka-i-badania/granty/interwencja-edukacyjna-blizej Komendant-Brodowska, A. (2013) Między głosem sumienia a więzami przyjaźni. Zachowanie świadków dręczenia (bullying) a struktura klasy szkolnej, „Decyzje” 20, 67-104. Komendant-Brodowska A., Giza-Poleszczuk A., Baczko-Dombi A. Przemoc w szkole. Raport z badań, lipiec 2011, https://panoptykon.org/sites/default/files/sbp2-_szkoly_ost_wersjapdf.pdf Pyżalski J. (2017) Jasna strona – partycypacja i zaangażowanie dzieci i młodzieży w korzystne rozwojowo i prospołeczne działania, „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, (16)1, 288-303. Seligman M. P., Revich K., Jaycox L., Gillham J. (2010) W małym ciele duży zuch. Skuteczny program zapobiegania depresji u dzieci. Gliwice, Wydawnictwo HELION. Część IV. Tłuściak-Deliowska A. (2014), Interwencja rówieśników w sytuacji dręczenia szkolnego. Rola czynników kontekstowych. Implikacje praktyczne, „Studia Edukacyjne”, 32, 303-320, http://repozytorium.amu.edu.pl:8080/bitstream/10593/13422/1/SE_32_2014_Aleksandra_Tlusciak_Deliowska.pdf Wójcik M., Helka A., Wośko A., (2016) Tworzenie pozytywnego klimatu klasy gimnazjalnej jako czynnik zapobiegający wykluczaniu i przemocy rówieśniczej. Interwencja Edukacyjna Bliżej, w: Bańka A., Popiołek K., Wójcik M., Hełka A., Płachetka J. (red.) Człowiek w społeczności lokalnej. Partycypacja, zasoby, aktywizacja, Poznań: Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań, SWPS Uniwersytet Humanistyczny, Wydział Zamiejscowy w Katowicach, s. 89-104. https://www.researchgate.net/publication/311453190 Wójcik M., Popiołek K., Otrębska A., Błońska M., Marszałek H., Wiercińska K., Interwencja Edukacyjna Bliżej. Dla pierwszej klasy gimnazjum, https://www.swps.pl/images/2015/dokumenty/Interwencja-Edukacyjna-Blizej.pdf Zabłocka M. (2008) Przezwyciężanie nieśmiałości u dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar. Rozdział 5 i 6. |
| Efekty uczenia się: |
W-1 Student potrafi podać charakterystyczne cechy praktyk edukacyjnych opartych na różnych założeniach dotyczących natury człowieka, zwłaszcza opartych na behawioryzmie, psychologii poznawczej, psychologii humanistycznej oraz podejścia poznawczo-behawioralnego. [K_W03] W-2 Student ma wiedzę na temat projektowania warunków sprzyjających rozwojowi dzieci i młodzieży. [K_W13] W-3 Student zna możliwe przyczyny zaburzeń w rozwoju przejawiających się ponadnormatywną agresją, nieśmiałością. Zna przyczyny i skutki odrzucania dziecka przez rówieśników oraz rolę, jaką w tym procesie odgrywają rodzice i nauczyciele, grupa przedszkolna i klasa szkolna. [K_W21] W-4 Student potrafi podać przykłady praktyk edukacyjnych wspierających rozwój psychospołeczny dzieci w rodzinie, przedszkolu i szkole adekwatnych do wieku dziecka i poziomu jego rozwoju. [K_W21] W-5 Student potrafi podać przykłady tworzenia w grupach przedszkolnych i zespołach klasowych klimatu sprzyjającego rozwojowi psychospołecznemu wszystkich dzieci oraz zapobiegania wykluczaniu społecznemu z grupy dzieci różniących się od rówieśników w różnych zakresach. [K_W21] W-6 Student wie jakie znaczenie dla zdrowia psychicznego mają dobre relacje z rówieśnikami i dorosłymi. Potrafi scharakteryzować zachowania dorosłych i rówieśników sprzyjające i zagrażające tym dobrym relacjom. [K_W22] U-1 Student potrafi dokonać analizy sytuacji dziecka przejawiającego trudności wychowawcze uwzględniając aktualną wiedzę dotyczącą przyczyn, przejawów i możliwych konsekwencji tych trudności. [K_U02] U-2 Student potrafi sformułować cele interwencji pedagogicznej w związku z hipotetycznymi przyczynami zaburzeń w rozwoju psychospołecznym dziecka/nastolatka i podać adekwatne do nich przykłady oddziaływań adresowanych do dziecka/nastolatka, do grupy przedszkolnej/klasy szkolnej i sugestie dla rodziców. [K_U03]. |
| Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin pisemny sprawdzający wiedzę dotyczącą warunków sprzyjających rozwojowi psychospołecznego dziecka od 3 do 15 roku życia i sposobów jego wspomagania oraz umiejętność jej zastosowania w praktyce do rozwiązywania przykładowych problemów dziecka. Zadania będą dotyczyły poszczególnych efektów kierunkowych. Warunkiem uzyskania oceny dostatecznej jest uzyskanie więcej niż 50% punktów przewidzianych dla danego efektu. Końcowa ocena będzie wypadkową ocen szczegółowych. Informacje o charakterze zadań i kryteriach ich oceniania zostaną przekazane w trakcie wykładów. |
| Zakres tematów: |
1. Analiza sposobów rozwijania kompetencji poznawczych, emocjonalnych i społecznych dzieci opartych na psychologii humanistycznej na przykładzie programu „Spójrz Inaczej”. 2. Praca z dziećmi impulsywnymi metodą R.W. Greenne’a i J. S. Ablona. 3. Wspomaganie rozwoju psychospołecznego dzieci nieśmiałych i zagrożonych depresją (program M. Zabłockiej, program M. P. Seligmana) 4. Program Joanny Grochulskiej dla dzieci agresywnych i biernych społecznie. 5. Program mediacji rówieśniczych Vers le pacyfique. 6. Funkcjonowanie w szkole dzieci z rodzin o niskim SES. 7. Projektowanie celów oddziaływań oraz sposobów ich osiągania do wybranych trudności (zachowania agresywne, impulsywne nieśmiałe, odrzucenie dziecka przez rówieśników) świadczących o niepomyślnym przebiegu procesu rozwoju emocjonalnego i społecznego |
Grupy zajęciowe
| Grupa | Termin(y) | Prowadzący |
Miejsca |
Akcje |
|---|---|---|---|---|
| 1 |
co drugi poniedziałek (parzyste), 14:15 - 15:45,
sala 19b |
Maria Deptuła | 30/29 |
|
|
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku: Budynek przy Al. Powstańców Wielkopolskich 2 |
||||
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.
