Bronioznawstwo do XV w. 1000-WZ12BRO-SP
Laboratorium (LAB)
Semestr letni 2018/19
Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)
| Liczba godzin: | 30 |
| Limit miejsc: | (brak limitu) |
| Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
| Rygory zaliczenia zajęć: | zaliczenie na ocenę |
| Literatura uzupelniająca: | Arma et Medium Aevum. Studia nad uzbrojeniem średniowiecznym, red. Paweł Kucypera, Piotr Pudło, Grzegorz Żabiński, Toruń 2009. Cum Arma per Aeva. Uzbrojenie indywidualne na przestrzeni dziejów, red. Paweł Kucypera, Piotr Pudło, Toruń 2011. Danzig P.von, Średniowieczne sztuki walki. Według XV-wiecznego traktatu szermierczego, Warszawa-Oświęcim 2016. Dawson T., Bizantyjski piechur. Cesarstwo Wschodniorzymskie ok. 900-1204, Oświęcim 2017. Denison G.T., Historia kawalerii od najdawniejszych czasów, Oświęcim 2013. Głosek M., Najstarszy zabytek ręcznej broni palnej w Polsce, [w:] Archeologia i starożytnicy. Studia dedykowane Profesorowi Andrzejowi Abramowiczowi w 70 rocznicę urodzin, red. M.Głosek, Łódź 1997, s. 37–41. Głosek M., Średniowieczne uzbrojenie plebejskie w świetle źródeł ikonograficznych i pisanych na ziemiach polskich, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Archeologica, 2004, 24, 237–248. Grotowski P.W., Święci wojownicy w sztuce bizantyńskiej (843-1261) Studia nad ikonografią uzbrojenia i ubioru, Kraków: WAM 2011 Grotowski, P.W., Sztuka wojenna Słowian w świetle bizantyńskich traktatów wojskowych, „Acta Militaria Mediaevalia” 1 2005, s. 9-22. Iwańczak W., Rola broni w kronikach Galla i Kosmasa, [w:] Klio viae et invia. Opuscula Marco Cetwiński dedicata, red. A. Odrzywolska-Kidawa, Warszawa 2010, s. 3–17. Kotowicz P.N., Topory wczesnośredniowieczne z ziem polskich. Katalog źródeł, Collectio archaeologica ressoviensis tomus XXX, Rzeszów 2014. Ławrynowicz O., Gabarczyk T., With or without helmet. Some remarks on equipment analysis of the mercenary troops in Poland in the late 15th century, [w:] Weapons Bring Peace? Warfare in Medieval and Early Modern Europe, red. Lech Marek, Wratislavia Antiqua, t. 18, Wrocław 2013, s. 213–219. Ławrynowicz O., Pas rycerski w na Śląsku i w Małopolsce wieków średnich – studium ikonograficzne, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, r. 53, 2005, nr 1, s. 3–15. Ławrynowicz O., Treści ideowe broni rycerskiej w Polsce wieków średnich, Acta Archaeologia Lodziensia, nr 51, 2005. Marek L. , The Blessing of Swords. A New Look into Inscriptions of the 'Benedictus' Type, „Acta Militaria Mediaevalia” 10 (2014), s. 9–20. Marek L. Archeologia miejsc konfliktów, [w:] W poszukiwaniu jedności – dwudziestolecie Studium Generale, E. Dobierzewska-Mozrzymas, A. Jezierski, Studium Generale, t. 18, Wrocław, s. 221-230. Marek L. Wczesnośredniowieczne miecze z Europy Środkowej i Wschodniej. Dylematy archeologa i bronioznawcy, Studia Archeologiczne XXXVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004. Nadolski A., 'Odo episcopus baculum tenens'. W sprawie obyczajowej hierarchii niektórych rodzajów broni w średniowieczu, [w:] 'Cultus et cognitio'. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 1976, s. 421-427. Narloch K., Jazda rzymska. Od połowy II wieku po podział cesarstwa, Oświęcim 2014. Non sensistis gladios. Studia ofiarowane Marianowi Głoskowi w 70. rocznicę urodzin, red. L. Domańska, O. Ławrynowicz, J. Maik, P. Nowakowski, Łódź 2011. Nowakowski P., Arsenały domowe rycerstwa polskiego w średniowieczu, Toruń 2010. Oręż wieków minionych. Uzbrojenie na ziemiach polskich od X do początku XIX wieku. Katalog wystawy. Praca zbiorowa, Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego) 2003. Piwowarczyk P., Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIV–XV wiek), Warszawa 1998. Popek B., Łuk drewniany. Metody wytwarzania, Krosno 2013. Puchalska J., Rząd konia rycerskiego w okresie średniowiecza na terenie Polski, „Muzealnictwo Wojskowe” 4 (1989), 378-410. Rajewski Z., O producentach broni u Słowian we wczesnym średniowieczu, „Wiadomości archeologiczne” 39 (1975), s. 510-515 Strzyż P., Broń palna w Europie Środkowej w XIV-XV w. Firearms in Central Europe in the 14th-15th c, Łódź 2014. Strzyż P., Średniowieczna broń palna w Polsce. Studium archeologiczne, Łódź 2011. Szubelak B., Hoplita grecki VII-V w. p.n.e. Studium bronioznawcze, Wojownicy, Zabrze 2007. Szubelak B., Synowiecki M., Dunaj P., Legionista Cezara. Studium uzbrojenia, Oświęcim 2012. Szymczak J., "Pod namøtem sub diuo", [w:] Rycerze, wędrowcy, kacerze. Studia z historii średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy Środkowej, red. B. Wojciechowska, W. Kowalski, Kielce 2013, s. 101–113. Szymczak J., „Currus bellicalis”, czyli o wozach wojennych i ich wyposażeniu w średniowiecznej Polsce, [w:] Od najazdów pogańskich dotąd są państwa Waszej Królewskiej Mości spokojne… Studia ofiarowane w siedemdziesiątą rocznicę urodzin Profesorowi Karolowi Olejnikowi, red. Z. Pilarczyk i M. Franz, Toruń 2008, s. 103-116. Szymczak J., Broń strzelcza na polach bitewnych i w warsztatach rzemieślniczych w Polsce średniowiecznej, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 44 (2007), 75-102. Szymczak J., Nóż i sztylet, czyli misericordia na polu walki w średniowieczu, „Archaeologia Historica Polona” 15 (2005), z. 1, s. 383-397. Szymczak J., O początkach płatnerstwa krakowskiego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 36 (1988), nr 4, s. 697-709. Szymczak J., Początki broni palnej w Polsce (1383-1533), Łódź 2004. Szymczak J., Produkcja i koszty uzbrojenia rycerskiego w Polsce XIII-XV w., Łódź 1989. Szymczak J., Rycerska broń drzewcowa na polu bitwy i w szrankach turniejowych w Polsce średniowiecznej, [w:] Heraldyka i okolice, red. A., Rachuba, S. Górzyński, H. Manikowska, Warszawa 2002, s. 363-376. Szymczak J., Rycerz w hełmie, w zbroi i z tarczą, Warszawa-Bellerive-sur-Allier 2016. Szymczak J., Uzbrojenie w świetle źródeł pisanych w Polsce do połowy XIII w., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica” 2001, nr 23, s. 87-101. Szymczak J., Z otwartą przyłbicą. Wojskowa i kulturowa rola hełmu w średniowieczu, [w:] Polska, Prusy, Ruś. Rozprawy ofiarowane prof. zw. dr. hab. Janowi Powierskiemu w trzydziestolecie pracy naukowej, red. B. Śliwiński, „Gdańskie studia z dziejów średniowiecza”, nr 2, Gdańsk 1995, s. 183-192. Świętosławski W., Uzbrojenie koczowników Wielkiego Stepu w czasach ekspansji Mongołów. XII-XIV w., Łódź 1996. Świętosławski, W., Broń prochowa, gazy bojowe i przyrządy oblężnicze u średniowiecznych Mongołów, „Rocznik Lódzki” 43 (1996), s. 221-236. W pancerzu przez wieki. Z dziejów wojskowości polskiej i powszechnej, red. M. Baranowski, A. Gładysz, A. Niewiński, Seria Homo Militans 2, Oświęcim 2014. Wojnowski M., Konnica w armii Cesarstwa Bizantyńskiego od VIII do początku XIII w. Rola militarna i znaczenie społeczne, Kraków 2014. Wojskowość ludów Morza Bałtyckiego. Materiały z II Międzynarodowej Sesji Naukowej Dziejów Ludów Morza Bałtyckiego, Wolin 4-6 sierpnia 2006, red. M. Bogacki, M. Franz, Z. Pilarczyk, Mare Integrans : studia nad dziejami wybrzeży Morza Bałtyckiego, Toruń 2007. Żygulski Z., Broń starożytna. Grecja, Rzym, Galia, Germania, Warszawa 1998. |
| Metody dydaktyczne: | ćwiczenia laboratoryjne metody aktywizujące metody kooperatywne metody pracy ze źródłami metody problemowe |
| Metody dydaktyczne - inne: | Dyskusja moderowana, praca z tekstem, praca z materiałami ikonograficznymi |
| Literatura: |
Bogacki M., Broń wojsk polskich w okresie średniowiecza, Zakrzewo 2009. Kajzer L., Uzbrojenie i ubiór rycerski w średniowiecznej Małopolsce w świetle źródeł ikonograficznych, Wrocław 1976. Nadolski A., Klein A., Broń i strój rycerstwa polskiego w średniowieczu, Wrocław 1979. Polska technika wojskowa do 1500 roku. Praca zbiorowa, red. A. Nadolski, Warszawa 1994. Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450. Praca zbiorowa, red. A. Nadolski, Warszawa 1990 Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500. Praca zbiorowa, red. A. Nowakowski, Toruń 1998. |
| Efekty uczenia się: |
K_W03 rozumie powiązania interdyscyplinarne studiowanego kierunku z dyscyplinami nauk humanistycznych i społecznych K_W06 ma podstawową wiedzę z zakresu rozwoju sztuki wojennej i wojskowości oraz terminologii wojskowej od czasów najdawniejszych do współczesności K_W07 posiada wiedzę na temat bronioznawstwa i mundurologii oraz fachowej terminologii związanej z tymi zagadnieniami K_W17 rozumie podstawową terminologię wojskową w przynajmniej jednym języku nowożytnym K_U01 pozyskuje wiedzę i rozwija umiejętności badawcze na temat wojskoznawstwa pod kierunkiem opiekuna naukowego K_U03 prowadzi krytyczną analizę i interpretuje źródła i inne materiały dotyczące wojska, policji i innych służb mundurowych K_U05 samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę na temat zagadnień wojskowości przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego K_U15 pracuje w zespole oraz animuje prace innych w ramach poznawania i rekonstruowania wydarzeń z przeszłości o charakterze militarnym K_K01 jest przekonany o korzyściach wynikających z poznawania dziejów wojen ojczystych oraz wojen i konfliktów międzynarodowych i światowych; rozumie potrzebę ciągłego aktualizowania tej wiedzy K_K06 docenia i szanuje tradycję polskiego oręża oraz ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego związanego ze sztuką wojenną Europy, Polski i swojego regionu K_K07 orientuje się w działalności i aktualnej ofercie współcześnie działających instytucji oświatowych, kulturalnych oraz upowszechniających i popularyzujących wiedzę bronioznawczą, munduroznawczą itp. oraz podejmuje w nich uczestnictwo |
| Metody i kryteria oceniania: |
przygotowanie prezentacji - 50% aktywność podczas zajęć - 30% frekwencja - 20% |
| Zakres tematów: |
1. Broń, zbroja i technika wojskowa w czasach prehistorycznych (Bliski Wschód, Egipt, Grecja) 2. Broń, zbroja i technika wojskowa Imperium Rzymskim do IV w. n.e. 3. Broń, zbroja i technika wojskowa we wczesnym średniowieczu. 1: Zachód – „państwa barbarzyńskie” (V-X w.) 4. Broń, zbroja i technika wojskowa we wczesnym średniowieczu. 2: Wschód – Bizancjum (V-XI w.) 5. Broń, zbroja i technika wojskowa w cesarstwie karolińskim (VIII-IX w.) 6. Broń, zbroja i technika wojskowa w okresie pokarolińskim (X–XII w.): Anglia, Cesarstwo, Francja, Hiszpania 7. Broń, zbroja i technika wojskowa ludów stepowych ze szczególnym uwzględnieniem Mongołów 8. Broń, zbroja i technika wojskowa w późnym średniowieczu na Zachodzie (XIII-XV w.) 9. Broń, zbroja i technika wojskowa u Słowian wczesnego średniowiecza (V-X w. ) 10. Broń, zbroja i technika wojskowa w państwie pierwszych Piastów 11. Broń, zbroja i technika wojskowa w Polsce od 2 poł. XI do k. XIII w. 12. Broń, zbroja i technika wojskowa w Polsce późnego średniowiecza (do k. XV w.) 13. Źródła ikonograficzne w badaniach nad dawnymi militariami. Rzeźba sepulkralna. Detal architektoniczny. Malarstwo tablicowe i miniaturowe. 14. Ewolucja różnych typów broni na przestrzeni dziejów 15. Broń palna – upowszechnienie i rozwój do k. XV w. 16. Koń bojowy i znaczenie jazdy w średniowieczu. Koń bojowy: rząd koński; oporządzenie jeździeckie – ladrowanie. 17. Średniowieczna morska technika wojskowa |
Grupy zajęciowe
| Grupa | Termin(y) | Prowadzący |
Miejsca |
Akcje |
|---|---|---|---|---|
| 1 |
każdy czwartek, 18:00 - 19:30,
sala 112 |
Sławomir Zonenberg, Dariusz Dąbrowski | 7/11 |
|
|
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku: Budynek przy ulicy Poniatowskiego |
||||
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.
