Diagnostyka pedagogiczna 1100-Lg2DP-NP
Wykład (WYK) Rok akademicki 2018/19

Appelt K. (2005; 2008; 2013; 2015). Wiek szkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka? w: A. Brzezińska (red.), Portrety psychologiczne

człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańsk: GWP, s. 259-301.

Bogucki, J. (2009). Modele statusów socjometrycznych: Socjometryczna skala akceptacji autorstwa M. Piliewicza oraz dwuwymiarowy model zespołu J.D. Coie’a, K.A. Dodge’a i H. Copotelli. Analiza wyrównawcza, w: M. Deptuła (red.), Profilaktyka w grupach ryzyka.

Diagnoza (Część I, s. 91-109). Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne PAPRAMEDIA. https://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/item/2172

Brzezińska A.I., Czub M. (2012), Adaptacja dziecka trzyletniego do środowiska przedszkolnego, „Edukacja”, 4(120), 5-21.

Brzezińska A.I., Matejczuk J., Ratajczyk A., Mielcarek M., Skrzynka z narzędziami. Jak zbierać informacje o dziecku i środowisku jego

rozwoju. A.I. Brzezińska (red.) Niezbędnik dobrego nauczyciela, Seria IV Monitorowanie rozwoju w okresie dzieciństwa i dorastania, tom

2, Wiek przedszkolny. Dodatek, http://eduentuzjasci.pl/dziecko-nastolatek/index.php?d=skrzynki-4

Deptuła M. (1996) Koncepcja badania rozwoju społecznego dzieci w klasach I-IV, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP, rozdz. 2.

Deptuła M. (2013) Odrzucenie rówieśnicze. Profilaktyka i terapia, Warszawa: WN PWN, rozdz. 1 i 4.

Deptuła M. (2016). Co uczniowie klas IV, V i VI chcieliby zmienić w swojej klasie? Swobodne wypowiedzi uczniów jako podstawa do

wnioskowania o warunkach rozwoju psychospołecznego uczniów w relacjach z rówieśnikami, "Przegląd Pedagogiczny", 2, s. 127-150,

https://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/item/4081

Deptuła M., Potorska A., Borsich Sz. (2018), Wczesna profilaktyka problemów w rozwoju psychospołecznym i ryzykownych zachowań

dzieci i młodzieży, Warszawa: WN PWN, rozdz. 2 i 3. Wersja elektroniczna pracy dostępna w Repozytorium UKW od listopada 2018.

Deptuła M., Misiuk A. (2016). Diagnozowanie kompetencji społecznych dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym (rozdz. 1, 2,

4). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Junik W. (2012). „Portret wychowawcy grupy/klasy” : technika do badania stosowania przez wychowawców wobec wychowanków

strategii wspierająco-akceptującej, „Wychowanie na co Dzień”, 9, s. I-VII.

Rękosiewicz M., Jabłoński S., Brzezińska A.I., Kram A., Skrzynka z narzędziami. Jak zbierać informacje o dziecku i środowisku jego

rozwoju. A.I. Brzezińska (red.) Niezbędnik dobrego nauczyciela, Seria IV Monitorowanie rozwoju w okresie dzieciństwa i dorastania, tom

3, Wczesny wiek szkolny. Dodatek, http://eduentuzjasci.pl/dziecko-nastolatek/index.php?d=skrzynki-4

Smykowski B. (2005) Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka? w: A. I. Brzezińska (red.) Portrety psychologiczne człowieka.

Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańsk, GWP, s. 164-205.

Smykowski B. (2005; 2008;2013; 2015). Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać? w: A. Brzezińska (red.) Portrety

psychologiczne człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa,Gdańsk, GWP, s. 208-258.

Szumski G., współpraca Firkowska-Mankiewicz A. (2010) Wokół edukacji włączającej: efekty kształcenia uczniów z niepełnosprawnością

intelektualną w stopniu lekkim w klasach specjalnych, integracyjnych i ogólnodostępnych, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki

Specjalnej, rozdz. 5 i narzędzia w aneksie.

Wiliński P (2005; 2008; 2013;2015). Wiek szkolny. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać? W: W: A. Brzezińska (red.) Portrety

psychologiczne człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańsk, GWP, s. 303-343.

Zabłocka M. (2012) Zrozumieć nieśmiałość. Aspekty diagnostyczne i terapeutyczne. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza

Wielkiego, część I.

W-1:Student zna etapy postępowania diagnostycznego oraz zasady budowania narzędzi diagnostycznych do badań prowadzonych

według strategii ilościowej. Zna podstawowe techniki badawcze: obserwację, wywiad, ankietę i techniki socjometryczne. [K_W06]

W-2: Student posiada podstawową wiedzę o działaniach osób dorosłych sprzyjających tworzeniu specyficznych i niespecyficznych

warunków rozwoju psychospołecznego dzieciom w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym. [K_W24]

U-1 Odwołując się do wiedzy naukowej prezentowanej na wykładach, konwersatoriach i w zadanej do studiowania literaturze student

potrafi w odniesieniu do przedstawionego opisu przypadku postawić hipotezy dotyczące możliwych przyczyn wybranych trudności dziecka

w przedszkolu i szkole w zakresie opanowania emocji i kierowania swoim zachowaniem (np. w czasie zabawy/ wykonywania zadań

szkolnych) i/lub relacji z rówieśnikami (odrzucenie / izolacja) biorąc pod uwagę właściwości indywidualne dziecka i warunki rozwoju, jakie

tworzą mu dorośli w przedszkolu/szkole. [K_U20]

U-2: Student potrafi zaprojektować postępowanie diagnostyczne w celu uzyskania wiedzy niezbędnej do zrozumienia przyczyn trudności

dziecka w zakresie samoregulacji i/lub funkcjonowania w relacjach z rówieśnikami (na przykładzie odrzucenia rówieśniczego z powodu

nieśmiałości lub agresji), oraz zinterpretować jego wyniki. W postępowaniu uwzględnia zarówno kompetencje dziecka (efekty rozwoju),

jak i specyficzne i niespecyficzne warunki rozwoju psychospołecznego. Potrafi opracować wskaźniki do ich oceny i zastosować je w

schedule obserwacyjnej i/lub w pytaniach do wywiadu. [K_U25]

U-3 W odniesieniu do przedstawionego opisu przypadku dziecka z trudnościami w nauce i/lub funkcjonowaniu społecznym student potrafi

zaprojektować postępowanie diagnostyczne wskazując:

- minimum 2 zmienne, które należałoby uwzględnić w postępowaniu diagnostycznym,

- adekwatne do nich techniki badawcze i gotowe narzędzia badawcze spośród prezentowanych na wykładach, konwersatoriach i w

literaturze obowiązkowej. [K_U26]

U-4: Do podanego opisu przypadku problemów dziecka student potrafi wskazać cele interwencji pedagogicznej zmierzającej do

stworzenia mu lepszych warunków rozwoju psychospołecznego w przedszkolu/ klasie szkolnej [K_U29]

K-1 Student zna zasady etyczne prowadzenia badań diagnostycznych i potrafi je zastosować we własnym projekcie postępowania

diagnostycznego.[K_K02]

1. Ocena narzędzi diagnostycznych wykonanych przez studenta złożonych w wyznaczonym terminie

a) skali do badania zmiennej wybranej z puli podanej przez prowadzącego [U-2]

b) arkusza wywiadu częściowo ustrukturalizowanego do badania zmiennej wybranej z puli podanej przez prowadzącego. [U-2]

2. Pisemne kolokwium z pytaniami otwartymi [U-3; K-1].

Za zadania wymienione w pkt. 1 student może otrzymać maksymalnie 26 pkt. Minimalna liczba punktów wymagana na zaliczenie tego

zadania to 14 pkt. Szczegółowe kryteria oceny kolokwium zostaną podane w trakcie zajęć.

Aby zaliczyć kolokwium wymagane jest uzyskanie więcej niż 50% możliwych do uzyskania punktów dla każdego efektu.

Ocena końcowa jest wypadkową ocen każdego z efektów.

1. Koncepcja wspomagania rozwoju dzieci i młodzieży w przedszkolu i szkole oraz jej metodyczne konsekwencje dla diagnozy

pedagogicznej.

2. Charakterystyka zadań rozwojowych dzieci w okresie przedszkolnym i w młodszym wieku szkolnym oraz warunków sprzyjających ich

realizacji w przedszkolu i szkole – podstawowe wskaźniki świadczące o tym, że dorośli tworzą dziecku warunki niespecyficzne i

specyficzne.

3. Obserwacja jako sposób poznawania kompetencji społecznych dzieci oraz warunków rozwoju psychospołecznego dzieci w wieku

przedszkolnym i wczesnoszkolnym - wyłanianie zmiennych i określanie wskaźników do arkusza obserwacji bezpośredniej i pośredniej.

4. Wywiad, jako sposób poznawania warunków rozwoju dziecka w rodzinie, przedszkolu, szkole, w tym zwłaszcza stylów wychowania

preferowanych przez dorosłych w tych środowiskach.

5. Socjometryczna Skala Akceptacji jako przykład techniki socjometrycznej służącej poznawaniu kompetencji społecznych dzieci i szans

ich rozwoju w grupie rówieśniczej.

6. Ankieta – przykłady zastosowania w poznawaniu postrzegania nauczyciela przez dzieci i własnych z nim relacji.

7. Zjawisko odrzucenia rówieśniczego: istota, wybrane przyczyny i następstwa. Rola dorosłych i rówieśników w powstawaniu zjawiska

stygmatyzacji dzieci odmiennych od rówieśników.

8. Projektowanie postępowania diagnostycznego, opracowywanie jego wyników i formułowanie wniosków dotyczących działań

opiekuńczych i wychowawczo-profilaktycznych.