Uniwersytet Kazimierza Wielkiego - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Sztuka wojenna średniowiecza 1000-WZ12SWŚ-SP
Wykład (WYK) Semestr letni 2019/20

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Egzamin
Rygory zaliczenia zajęć: zaliczenie na ocenę
Literatura uzupelniająca: • Aścik K., O wojskowości Prusów w V-XIII wieku, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2 (1968), s. 221-237.
• Babij P. P., Wojskowość Słowian Połabskich, t. 1, Wrocław 2017.
• Babij P., Jeden z dziesięciu. Pomorskie kontyngenty dla Krzywoustego według relacji Herborda, „Przegląd Zachodniopomorski”, t. 32/2 (2017), s. 43–66.
• Bachrach D.S., Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I (Oświęcim: Napoleon V, 2015)
• Barnat R., Siły zbrojne Bolesława Chrobrego w świetle relacji Galla Anonima, „Przegląd historyczny” 88/2 (1997), s. 223–235.
• Bogacki M., Okrucieństwo wojenne w Polsce wczesnośredniowiecznej w świetle źródeł pisanych, „Studia z dziejów polskiej historiografii wojskowej” 8 (2004), s. 111-134.
• Bogacki M., Relacja Ibrahima ibn Jakuba jako obraz wojskowości polskiej w początkach monarchii wczesnopiastowskiej, [w:] Mare integrans. Studia nad dziejami wybrzeży Morza Bałtyckiego, red. Michał Bogacki, Toruń 2005, s. 145-172
• Dowiat J,, Kilka uwag o słownictwie Galla Anonima w związku z zagadnieniem organizacji sił zbrojnych za Bolesława Krzywoustego. Kwartalnik Historyczny, „Kwartalnik Historyczny”, t. 66/1 (1959), s. 29–51.
• Ginter K., Problem drużyny wczesnośredniowiecznej w Polsce, [w:] Kopijnicy, szyprowie, tenutariusze, red. B. Śliwiński, Gdańskie Studia z Dziejów Średniowiecza, t. 8, Gdańsk 2002, s. 51–74.
• Ginter K., Rycerskie łupy wojenne i ich podział w średniowiecznej Polsce, [w:] Szlachta, starostowie, zaciężni [= Gdańskie studia z dziejów średniowiecza 5], red. Błażej Śliwiński, Gdańsk 1998, s. 83-102.
• Ginter K., Rycerskie łupy wojenne i ich podział w średniowiecznej Polsce, „Gdańskie Studia z Dziejów Średniowiecza”, t. 5 (1998), s. 83–102.
• Grabarczyk T., „Suchą stopą” czy „skacząc w fale”. Przekraczanie rzek przez wojska polskie od XI do początku XVI wieku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, t. 99 (2017), s. 83–109.
• Grabski A.F., Polska wobec idei wypraw krzyżowych na przełomie XI i XII wieku. "Duch krzyżowy" Anonima Galla, „Zapiski Historyczne”, t. 26/4 (1961), s. 37–64.
• Güttner-Sporzyński D. von, Piastowie a idea wypraw krzyżowych w czasie pierwszej i drugiej wyprawy krzyżowej, [w:] Kościół w monarchiach Przemyślidów i Piastów, red. J. Dobosz, Poznań 2009, s. 139–150.
• Halsall G., Wojna a społeczeństwo w barbarzyńskiej Europie zachodniej 450-900 (Warszawa, Napoleon V: 2015), rozdz. IV
• Hoffmann M.J., Podbój Prus przez Zakon Krzyżacki, [w:] Wojny w Prusach, red. W. Gieszczyński, Olsztyn 2004, s. 9–27.
• Jasiński T., Strategia i taktyka wojsk polskich i mongolskich pod Legnica w świetle nowo odczytanych zapisek Jana Długosza, [w:] Bitwa legnicka. Historia i tradycja, red. Wacław Korta, Wrocław 1994, s. 105-113.
• Krakowski S., Polska sztuka wojenna w okresie rozdrobnienia feudalnego (XII – XIII w.), „Studia i materiały do historii wojskowości” 2 (1956), s. 388–442.
• Kuczyński S.M., Polskie siły zbrojne za Kazimierza Wielkiego i Andegawenów, „Studia i materiały do historii wojskowości” 11 (1965), s. 3–61.
• Labuda G., Przeobrażenia w organizacji polskich sił zbrojnych w XI wieku, [w:] Pax et bellum, red. K. Olejnik, Seria Historia, t. 175, Poznań 1993, s. 87–110.
• Nadolski A., Polskie siły zbrojne i sztuka wojenna w początkach państwa polskiego, [w:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, cz. 1, red Gerard Labuda, Poznań 2002, s. 187-211.
• Niewiński A., Jeniectwo wojenne w późnym średniowieczu. Studia nad problematyką zjawiska w Polsce w kontekście zachodnioeuropejskim, Lublin 2015.
• Niewiński A., Problematyka militarnej niewoli w okresie zmagań polsko-krzyżackich (1327-1332), „Roczniki Humanistyczne” 60/2 (2012), s. 5–21.
• Pauk M.R., Funkcjonowanie regale fortyfikacyjnego w Europie Środkowej w średniowieczu, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 51/1 (2003), s. 3–16.
• Ptak J., „Jest czas wojny i czas pokoju…” W jakich porach roku prowadzono najczęściej działania wojenne w Polsce średniowiecznej?, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”102 (2018), s. 13-31.
• Szczygielski W., Obowiązki i powinności wojskowe miast i mieszczaństwa w Polsce od XIII do polowy XV wieku, „Studia i materiały do historii wojskowości” 5 (1960), s. 425–457.
• Szymczak J., Sposoby zdobywania i obrony grodów w Polsce w okresie rozbicia dzielnicowego, „Studia i materiały do historii wojskowości”, t. 22 (1979), s. 3–63.
• Szymczak J., Straty ludnościowe i materialne w konfliktach międzydzielnicowych w Polsce XIII wieku (Próba oceny), „Acta Universitatis Lodziensis. Seria I” nr 29 (1978), s. 43–59.
• Szymczak J., W kwestii liczebności oddziałów wojskowych w Polsce okresu rozbicia dzielnicowego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2 (1981), s. 51–75.
• Wasilewski T., O służbie wojskowej ludności wiejskiej i składzie społecznym wojsk konnych i pieszych we wczesnym średniowieczu polskim, „Przegląd Historyczny” 51/1 (1960), s. 1–23.
• Zajączkowski S.M., Obowiązki wojskowe wójtów w państwie polskim w okresie monarchii stanowej, „Studia i materialy do historii wojskowosci” 21 (1978), s. 3–44.

Metody dydaktyczne: ćwiczenia konwersatoryjne
metody pracy ze źródłami
wykład konwersatoryjny
Literatura:

• Bogacki M., Przemiany Wojskowości polskiej od połowy X wieku do 1138 roku: Kształt i organizacja armii (Toruń: Adam Marszałek, 2007)

• France J., Sztuka Wojenna Europy Zachodniej w epoce krucjat 1000-1300 (Oświęcim: Napoleon V, 2019)

• Nowakowski A., Wojskowość w średniowiecznej Polsce (Malbork: Muzeum Zamkowe, 2005)

Efekty uczenia się:

WIEDZA – student:

W01 – zapoznał się z dorobkiem historiografii polskiej oraz powszechnej na temat sztuki wojennej średniowiecza

W02 – na wybranych przykładach opanował metodologię, fachową terminologię i wiedzę dotyczącą sztuki wojennej w okresie średniowiecza

W03 – zna zagadnienia na temat podstawowych powinności mieszkańców Polski i innych państw w średniowieczu

W04 – zapoznał się z wiedzą odnośną zdobywania i przechowywania wiadomości dotyczących sztuki wojennej w okresie średniowiecza

W05 – opanował najważniejszą terminologię militarną w jednym języku nowożytnym

UMIEJĘTNOŚCI– student:

U01 – korzystając z dorobku historiograficznego sam zapoznaje się i wykorzystuje źródła dotyczące zagadnień militarnych m.in. przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania wiedzy

U02 – student potrafi przedstawić wyniki swojej pracy

KOMPETENCJE SPOŁECZNE – student:

K01 – stale dokształca się, aktualizuje swoją wiedzę i umiejętności

K02 – jest świadomy wartości propagowania wiedzy oraz głoszonych przez siebie poglądów i przekonań

Metody i kryteria oceniania:

O ocenie z przedmiotu decydują cząstkowe oceny uzyskane przez studenta za aktywność na zajęciach, z testu z treści programowych oraz krótkie pisemne opracowanie na temat dotyczący sztuki wojennej średniowiecza (w proporcjach 1/5 + 3/5 + 1/5).

Ocena z kolokwium na podstawie następującej skali: bdb =/> 95%; db+ =/> 85%; db =/> 80 %; dst+ =/> 70%; dst =/> 60%; ndst < 60%

Zakres tematów:

1. Zagadnienia wstępne. Polskie i światowe badania nad sztuką wojenną w średniowieczu

2. Sztuka wojenna w strefie Barbaricum (V-XII w.)

3. Wojna i wojskowość w cesarstwie karolińskim i ottońsko-salickim

4. Wojna i wojskowość w pełnym średniowieczu w Europie zachodniej (XI-XIII w.)

5. Wojskowość polska w okresie I monarchii piastowskiej (X - 1 poł. XI w.)

6. Wojskowość w państwie piastowskim w okresie II monarchii piastowskiej (ok. 1040-1138)

7. Zwiedzanie wystawy czasowej „Piast Total War” w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie

8. Piastowskie zmagania z Prusami i Jaćwingami w XII-XIII w. oraz krzyżacki podbój Prus. Recepcja idei krucjat

9. Wojskowość polska doby dzielnicowej (XIII-początek XIV w.)

10. Wojskowość odrodzonego królestwa (1320-1370)

11. Obowiązek służby wojskowej i powinności wojskowe w Polsce średniowiecznej

12. Wojna jako kategoria kulturowa. Prawo wojny. Łupy, okrucieństwo, niewola militarna

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każdy czwartek, 14:30 - 16:00, sala 107
Sławomir Zonenberg 3/11 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Budynek przy ulicy Poniatowskiego
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.
J.K. Chodkiewicza 30
85-064 Bydgoszcz
tel: +48 52 32 66 429 https://ukw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)