Przedmiot, zadania i kierunki badań meteorologicznych i klimatologicznych
- definicje meteorologii i klimatologii,
- relacje między meteorologią a klimatologią.
Współczesne pomiary i obserwacje meteorologiczne.
Skład i budowa atmosfery
- znaczenie najważniejszych gazów tworzących atmosferę,
- współczesne zmiany składu atmosfery i ich przyczyny,
- budowa atmosfery – kryteria podziału i charakterystyka poszczególnych warstw.
Promieniowanie Słońca, Ziemi i atmosfery
- Słońce jako źródło energii dla Ziemi i jej atmosfery,
- widmo promieniowania słonecznego na górnej granicy atmosfery i przy powierzchni Ziemi,
- stała słoneczna i jej zmiany,
- przepływ promieniowania słonecznego przez atmosferę,
- pochłanianie i odbijanie promieniowania słonecznego,
- promieniowanie długofalowe Ziemi i atmosfery,
- ogólny bilans radiacyjny powierzchni Ziemi.
Ciepło i temperatura powierzchni Ziemi oraz atmosfery
- procesy wymiany ciepła pomiędzy podłożem a atmosferą,
- pionowy rozkład temperatury powietrza w troposferze,
- procesy adiabatyczne i typy równowagi termicznej w troposferze,
- procesy cieplne w gruncie,
- termika zbiorników wodnych,
- zróżnicowanie temperatury powietrza na kuli ziemskiej.
Woda w atmosferze
- obieg wody w przyrodzie,
- parowanie potencjalne i terenowe,
- wskaźniki wilgotności powietrza,
- kondensacja pary wodnej w atmosferze,
- budowa fizyczna chmur,
- międzynarodowa klasyfikacja chmur,
- procesy prowadzące do powstania opadu,
- najczęstsze postacie opadów atmosferycznych powstające
z poszczególnych rodzajów chmur,
- obszary o ekstremalnie niskich i wysokich sumach rocznych opadów atmosferycznych na Ziemi.
Ciśnienie atmosferyczne
- zmiany ciśnienia z wysokością,
- poziomy gradient baryczny,
- podstawowe układy baryczne,
- rozkład stref ciśnienia atmosferycznego na Ziemi,
- pogoda w niżu i wyżu barycznym.
Wiatr
- procesy wywołujące wiatr,
- siły kształtujące wiatr,
- wiatr geostroficzny i gradientowy,
- wiatr w przyziemnej warstwie powietrza (linie prądów w niżu i wyżu na półkuli północnej i południowej),
- wiatry regionalne i lokalne (wiatr dolinny i górski, bryza morska i lądowa, fen, cyklon zwrotnikowy, trąba powietrzna).
Ogólna cyrkulacja atmosfery
- komórkowa struktura ogólnej cyrkulacji atmosfery – komórka Hadleya, Ferrela i okołobiegunowa,
- cyrkulacja monsunowa,
- regionalne oscylacje cyrkulacji (El Niño, La Niña, North Atlantic Oscillation).
Masy powietrza i fronty atmosferyczne
- klasyfikacja geograficzna mas powietrza,
- masy powietrza kształtujące pogodę i klimat Polski,
- rodzaje frontów atmosferycznych i ich wpływ na pogodę.
Mapy synoptyczne i prognozowanie stanów pogody
- powstawanie mapy synoptycznej,
- metoda synoptyczna i numeryczna przewidywania pogody.
Strefowe i astrefowe czynniki pogodo- i klimatotwórcze
Klasyfikacje klimatów kuli ziemskiej
- strefowość i piętrowość klimatów na kuli ziemskiej,
- podstawy klasyfikacji klimatów,
- klimaty świata wg Köppena.
|